غده تیروئید در طول تاریخ توصیف شده است، اما اولین بار توسط رومیان به دلیل اینکه غده ای “سپر شکل” است به این نام نامگذاری شده است. نه تنها توده های تیروئید در قرن ۱۲ و ۱۳ در متون ذکر شده است، بلکه رابرت فروگاردی در سال ۱۱۷۰ از بین رفتن گواتر را توصیف کرد. جراحی تیروئید قبل از اینکه فیزیولوژی غده تیروئید شناخته شود انجام شد. این روشها اغلب مملو از عوارضی از جمله خونریزی شدید، عفونت و آسیب به ساختارهای اطراف بودند که همگی با نرخ مرگ و میر و عوارض نزدیک به ۴۰ درصد همراه بودند.
غده تیروئید اندامی پروانه ای شکل است که از دو لوب یا بال مخروطی مانند که از طریق تنگه به هم متصل شده اند تشکیل شده است. این غده با ترشح هورمون متابولیسم را تنظیم می کند. هنگامی که بیماری ها بر تیروئید تأثیر می گذارند، اندازه یا فعالیت آن ممکن است غیر طبیعی شود.
تیروئیدکتومی چیست؟
تیروئیدکتومی یک روش جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از غده تیروئید است و برای درمان بیماریهای غده تیروئید از جمله:
سرطان تیروئید
پرکاری تیروئید (پرکاری تیروئید)
گواترهای بزرگ یا گره های تیروئید که باعث انسداد علامتی مانند مشکلات بلع یا تنفس می شوند.
گواتر چند ندولار
تیروئیدکتومی به طور سنتی یک جراحی کم تهاجمی است که از طریق یک برش افقی کوچک در جلوی گردن انجام می شود. ممکن است کل غده تیروئید یا فقط یک لوب، قسمتی از یک لوب و تنگه یا سایر ساختارها برداشته شود. بسته به وسعت عمل، بیماران ممکن است نیاز به مصرف داروی لووتیروکسین، یک هورمون تیروئید مصنوعی خوراکی داشته باشند.
تیروئیدکتومی بدون اسکار
برای گروه منتخبی از بیماران که نگران اثرات زیبایی احتمالی اسکار در گردن هستند، ما تیروئیدکتومی “بدون اسکار” را پیشنهاد می کنیم، روشی برای برداشتن تیروئید با استفاده از برش های کوچک دهانی که اسکار گردن را از بین می برد. در این روش، جراح از طریق دهان بیمار به غده تیروئید دسترسی پیدا میکند که به عنوان رویکرد «ترانسورال» شناخته میشود. جراحی غدد درون ریز UCSF یکی از اولین برنامه هایی است که در جهان پیشگام این تکنیک است.
مزیت این جراحی این است که برخی از بیماران ممکن است نیازی به مصرف قرص های هورمون تیروئید نداشته باشند زیرا بخشی از غده را پشت سر می گذارد. اما باقی ماندن مقداری تیروئید میتواند با برخی از آزمایشهایی که به دنبال عود سرطان پس از درمان هستند، مانند اسکن ید رادیواکتیو و آزمایش خون تیروگلوبولین، تداخل ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: عمل اسلیو معده چگونه انجام میشود؟
نشانه ها
تیروئیدکتومی ممکن است برای تعدادی از شرایط خوش خیم و بدخیم انجام شود، از جمله:
●ندول های تیروئید.
●پرکاری تیروئید
عوارض عمل تیروئیدکتومی
تعیین ارزیابی استفاده از دستگاه تحریک کننده عصب در شناسایی شاخه ی خارجی عصب حنجره ای فوقانی درحین عمل تیروئیدکتومی و اهمیت آن در جلوگیری از آسیب به عصب
یکی از جدی ترین عوارضی که بعد از عمل تیروئیدکتومی ممکن است اتفاق بیفتد فلج عصب حنجره ای راجعه و هایپوتیروئیدیسم می باشد. با این وجود قطع عصب حنجره ای فوقانی خارجی در حین عمل تیروئیدکتومی نیز حین لیگاسیون و کات کردن عروق تیروئیدال فوقانی جهت آزاد سازی پل فوقانی نیز می تواند اتفاق بیفتد که در برخی منابع قطع عصب حنجره ای فوقانی خارجی را به علت نازک بودن و نرمال واریاسیون های وسیع آن حتی تا ۵۸% نیز گزارش شده است. به دنبال قطع عصب حنجره ای فوقانی خارجی عضله کریکوتیروئید فلج می شود و باعث علائمی همچون عدم توانایی در صحبت کردن در فرکانس بالا و خستگی در صحبت کردن طولانی مدت می شود. این تغیییرات صدا می تواند کیفیت زندگی افراد به خصوص افراد با مشاغل خاص مانند معلمان, خواننده ها, مصاحبه کننده ها و سخنرانان حرفه ای را مختل کند. با توجه به اینکه عصب حنجره ای فوقانی خارجی نقش مهمی در کیفیت صدای فرد در زندگی دارد و همچنین ریسک آسیب به عصب حین تیروئیدکتومی نیز بالا می باشد این طرح با هدف شناسایی عصب حنجره ای فوقانی خارجی حین عمل تیروئیدکتومی با استفاده از دستگاه تحریک کننده عصب (Nerve stimulator) و جدا کردن عروق تیروئیدال فوقانی از عصب پس از حفظ عصب و سپس لیگاسیون و کات کردن عروق و مقایسه آن با گروه کنترل که تحت تیروئیدکتومی کلاسیک قرار می گیرند انجام می گیرد تا در صورت معنا دار بودن تفاوت بین دو گروه, به صورت روتین از دستگاه تحریک کننده عصب در حین عمل تیروئیدکتومی جهت حفظ عصب حنجره ای فوقانی خارجی استفاده گردد.
سوالات متداول
به طور کلی، زمانی که تشخیص سرطان قبل از عمل مشخص شود، انجام کامل تیروئیدکتومی ضروری است. اگر در زمان عمل تشخیص واضحی وجود نداشته باشد، نیمی از تیروئید ممکن است برای تشخیص نهایی برداشته شود (لوبکتومی). اگر سرطان پس از عمل اولیه یافت شود، عمل مجدد بستگی به آنچه آسیب شناسی نهایی نشان می دهد دارد.
اگر نتایج بیوپسی من “ضایعه فولیکولی غیر معمول با اهمیت نامشخص”، “نئوپلاسم فولیکولی”، “نامشخص” یا “غیر تشخیصی” باشد، چه؟
در مورد این نتایج بیوپسی، لوبکتومی تیروئید اندیکاسیون دارد. تایید توده خوش خیم یا بدخیم تیروئید تنها پس از برداشتن لوب تیروئید آسیب دیده می تواند انجام شود. آسیب شناسان برای تشخیص باید به برش های بسیار نازک بافت نگاه کنند. اگر تشخیص سرطان تایید شود (معمولاً حدود ۷ تا ۱۰ روز پس از عمل)، ممکن است به عمل دوم برای برداشتن لوب دیگر تیروئید (تیروئیدکتومی کامل) نیاز باشد.
هیچ دلیلی برای تغییر رژیم غذایی و/یا اکثر داروها قبل از عمل وجود ندارد. حداقل یک هفته قبل از جراحی توسط متخصص بیهوشی برای بررسی قبل از عمل تحت معاینه قرار خواهید گرفت. در این قرار ملاقات ممکن است آزمایش های خون یا سایر آزمایشات برای آماده سازی شما برای جراحی انجام شود. اگر از داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین، پلاویکس، ایبوپروفن یا کومادین استفاده می کنید، باید با پزشک تجویز کننده تماس بگیرید تا در مورد قطع این داروها قبل از جراحی صحبت کنید.
بسیار بعید است که در طول تیروئیدکتومی نیاز به تزریق خون داشته باشید، و بنابراین از نظر پزشکی لازم نیست قبل از جراحی، خون (اهدای خودکار یا تعیین شده) اهدا کنید.
مدت بستری من در بیمارستان چقدر است؟ آیا می توانم کسی را بخواهم که یک شب پیش من بماند؟
اکثر بیماران فقط حداکثر یک شب را در بیمارستان می گذرانند. هیچ تضمینی برای اتاق خصوصی وجود ندارد.
این برش حدود ۱ تا ۲ اینچ طول دارد و در خط وسط گردن در یک چین معمولی پوست قرار می گیرد تا جای زخم و دید به حداقل برسد.
استری استریپ یا چسب جراحی روی برش شما وجود خواهد داشت. این ها را می توان ۱۰-۱۴ روز پس از عمل برداشت. نیازی به قرار دادن پانسمان بیشتر روی برش شما نیست. شما ممکن است از روغن ویتامین E یا محصول مشابه برای کمک به روند بهبودی استفاده کنید، اما ضروری نیست. برای محافظت از برش در برابر نور خورشید باید از کرم ضد آفتاب و/یا پوشش استفاده کنید. ممکن است دوش بگیرید و آن را کمی خیس کنید اما خیس نشوید.
اگر تیروئیدکتومی کامل انجام داده اید، باید تا آخر عمر از هورمون تیروئید (لووکسیل یا سینتروید) استفاده کنید زیرا دیگر غده تیروئید برای تامین هورمون لازم ندارید. هورمون تیروئید نیمه عمر طولانی دارد و از شروع یا تغییر دوز دارو حدود ۶ تا ۸ هفته طول می کشد تا مشخص شود که آیا نیاز به تغییر در دوز دارید یا خیر. به طور کلی، هنگامی که دوز صحیح را دریافت کردید، تا آخر عمر در همان دوز باقی میمانید. اگر باردار شوید، به احتمال زیاد دوز مصرفی شما باید افزایش یابد. مدیریت هورمون تیروئید شما از طریق آزمایش خون (TSH) توسط متخصص غدد یا پزشک مراقبت های اولیه انجام می شود. اگر سطح کلسیم شما پایین است یا علائم کم بودن کلسیم خون را دارید، ممکن است بعد از عمل تیروئیدکتومی مجبور به مصرف مکمل کلسیم شوید.
به طور کلی، زمانی که احساس آمادگی کردید، معمولاً در عرض یک تا دو هفته می توانید به سر کار خود بازگردید.
شما باید حدود ۲ تا ۴ هفته پس از جراحی توسط جراح خود معاینه شوید. این قرار را می توان با تماس با مطب جراح هنگام بازگشت به خانه پس از عمل جراحی خود تعیین کرد.
نتیجه گیری
برای انجام این عمل جراحی حساس و مهم بهتر است از فردی متخصص و متبحر در این زمینه کمک بگیرید اینگونه می توانید از سلامتی خود به خوبی محافظت کنید.
لینک مقاله در سامانه علم سنجی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران