زخم معده چیست؟ زخم معده نوعی زخم باز است که در پوشش معده ایجاد می شود. زخم ممکن است در دوازدهه، اولین قسمت روده کوچک که معده شما به آن تغذیه می کند، ایجاد شود. زخم اثنی عشر و زخم معده هر دو نوع زخم معده هستند. زخم معده زمانی اتفاق میافتد که پوشش مخاطی محافظ معده و اثنی عشر فرسوده شده باشد و به اسیدهای معده و آنزیم های گوارشی اجازه دهد تا دیواره های معده و اثنی عشر را از بین ببرند. این مسئله در نهایت منجر به زخم های باز می شود که به طور مداوم توسط اسید تحریک می شوند. در صورت عدم درمان، می توانند عوارض جدی مانند خونریزی داخلی ایجاد کنند. در این مقاله از سایت دکتر سید مهدی جلالی با ما همراه باشید.
چه چیزی باعث زخم معده می شود؟
زخم معده تقریباً همیشه به دلیل یکی از موارد زیر ایجاد می شود:
عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori)
استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن
به ندرت، وضعیتی به نام سندرم زولینگر-الیسون میتواند با افزایش تولید اسید در بدن باعث ایجاد زخم معده و روده شود.
علائم زخم معده
تعدادی از علائم با زخم معده مرتبط است. شدت علائم بستگی به شدت زخم دارد.
شایع ترین علامت احساس سوزش یا درد در وسط شکم بین قفسه سینه و ناف است. به طور معمول، زمانی که معده شما خالی است، درد شدیدتر خواهد بود و می تواند از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.
سایر علائم و نشانه های رایج زخم عبارتند از:
- درد مبهم در معده
- کاهش وزن
- بی اشتهایی
- حالت تهوع یا استفراغ
- نفخ
- احساس سیری به راحتی
- آروغ زدن یا رفلاکس اسید
- سوزش سر دل
- دردی که ممکن است هنگام خوردن، نوشیدن یا مصرف آنتی اسیدها بهبود یابد
- کم خونی که علائم آن می تواند شامل خستگی، تنگی نفس یا رنگ پریدگی پوست باشد
- مدفوع تیره و قیری رنگ
- استفراغی که خونی است یا شبیه تفاله قهوه است.
در صورت داشتن علائم زخم معده با پزشک مشورت کنید. حتی اگر ناراحتی معده خفیف باشد، اما اگر زخم ها درمان نشوند، می توانند بدتر شوند. زخم های خونریزی دهنده می توانند زندگی را تهدید کنند.
عوارض احتمالی زخم معده چیست؟
زخم بدون درمان ممکن است عوارض جدی ایجاد کند، از جمله:
خونریزی داخلی: در حالی که اکثر افراد مبتلا به زخم نیازی به خونریزی ندارند، این شایع ترین عارضه ای است که می تواند رخ دهد.
سوراخ شدن: زخمی که به طور مداوم توسط اسید فرسایش می یابد، در نهایت می تواند به سوراخی در دیواره معده یا روده تبدیل شود. این اتفاق به شدت دردناک و همچنین خطرناک است.
انسداد: زخم در کانال پیلور، گذرگاه باریکی که از معده به دوازدهه منتهی می شود، میتواند به انسدادی تبدیل شود که جریان غذا را به روده کوچک مسدود میکند.
سرطان معده: برخی از زخم های معده می توانند به مرور زمان بدخیم شوند. زمانی که زخم شما ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری باشد، این احتمال بیشتر است. هلیکوباکتر پیلوری یکی از عوامل ایجاد کننده سرطان معده است، اگرچه خوشبختانه، این عارضه غیر معمول است.
جراحی زخم معده چیست؟
جراحی زخم معده عملی است برای ترمیم آسیب معده ناشی از زخم انجام می شود.
روش های مورد استفاده در جراحی زخم معده عبارتند از:
لاپاراتومی: یک روش باز با برش بزرگ شکمی
جراحی لاپاراسکوپی کم تهاجمی: شامل یک برش کوچک شکمی و استفاده از یک دستگاه جراحی مجهز به دوربین
روش آندوسکوپی: برای ترمیم زخم با کمک دوربین و ابزار جراحی، یک لوله انعطافپذیر در گلو وارد می شود و به سمت پایین معده می رود.
لاپاراسکوپی چه روشی است؟ آیا درد کمتری دارد؟
لاپاراسکوپی روشی است که پزشک از آن برای بررسی داخل شکم و لگن استفاده می کند. این کار با یک لاپاراسکوپ، یک لوله نازک و انعطاف پذیر با یک نور و یک دوربین کوچک در انتهای آن انجام می شود. لوله در یک برش کوچک از دیواره شکم نزدیک ناف قرار داده می شود. برش دوم یا سوم نیز ممکن است در قسمت های دیگر شکم ایجاد شود تا در ابزارهای دیگر قرار داده شود. لاپاراسکوپی به عنوان جراحی کم تهاجمی نیز شناخته می شود.
عوارض احتمالی عمل زخم معده با لاپاراسکوپی
خطرات لاپاراسکوپی عبارتند از:
- خون ریزی
- نیاز به لاپاراتومی، جایی که شکم با یک برش بزرگتر باز می شود، زیرا این روش با برش های کوچکتر مورد استفاده در لاپاراسکوپی قابل انجام نیست.
- آسیب به اندام های مجاور (به ویژه روده و مثانه)
- پنومونی (عفونت در ریه)
- عفونت برش ها
هدف از جراحی زخم معده
زخم معده میتواند باعث درد، ناراحتی معده، گرفتگی شکم، کاهش اشتها، خونریزی گوارشی، کم خونی ناشی از فقر آهن (نوعی کمبود گلبول قرمز) و سوء تغذیه شود.
به طور کلی، این عارضه را میتوان به جای مداخله جراحی با دارو و تغییر شیوه زندگی به طور موثر درمان کرد. استعمال دخانیات و الکل میتواند به زخم معده کمک کند و ترک این عادات می تواند به بهبود زخم کمک کند.
گاهی اوقات اصلاح رژیم غذایی، مانند اجتناب از غذاهای تند، می تواند به کنترل علائم کمک کند.
نتیجه گیری
لاپاراسکوپی جراحی کم خطرتر و کم تهاجمی است و میتوان با تشخیص جراح عمومی یا جراح لاپاراسکوپی با خیال راحت برای درمان زخم معده آن را انجام داد.
